Ćwiczenia w wodzie, sport osób niepełnosprawnych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
HYDROTERAPIA AKTYWNA I PASYWNA
Dział kinezyterapii
· Ćwiczenia specjalne – realizowane w ramach programu usprawniania pacjenta
· Zajęcia prowadzi się zgodnie z ogólnymi zasadami toku lekcyjnego
· Specjalne zasady bezpieczeństwa - w przypadku zajęć w wodzie należy pamiętać o tym, że szczególnie są respektowane warunki bezpieczeństwa
· Grupa 15/1 opiekuna (grupa dziecięca 10/1)
· Ratownik WOPR – nawet, jeżeli basen jest płytki!
ZAJĘCIA W WODZIE
Indywidualne
→ powinny być prowadzone w basenach przystosowanych do zajęć rehabilitacyjnych
· Indywidualna praca z terapeutą
· Metody:
Halliwick
Bad Ragaz (metoda przede wszystkim ukierunkowana na pacjenta z zaburzeniami funkcji neurologicznych powstałych na wskutek chorób OUN – udar, unieruchomienie kończyn, pacjenci reumatologiczni, po długim okresie rekonwalescencji; jest metoda opierająca się na wzorcach bardzo podobnych i mających niezwykle wspólna metodologie z wzorcami metody PNF – wzorce w wodzie: pacjenta kładzie się na plecach nakładając na kkd i kkg pneumatyczne przedmioty wypornościowe oraz pod szyją i lędźwie – pozycja idealnego odciążenia; następnie wykonuje się określone wzorce z metody PNF)
Watsu (metoda wywodząca się z dalekiego wschodu; dla odmiany jest to metoda relaksacyjna, wyprzedająca naukę pływania; terapeuta pracujący w wodzie otrzymując pacjenta bardzo łatwo może nauczyć go pływać wykorzystując ruch wahadłowy po okręgu wody tak długo, aż rozluźniony pacjenta położy się na wodzie)
Grupowe
→ mogą być prowadzone na pływalniach ogólnodostępnych (zajęcia ukierunkowane najczęściej dla pacjentów z bólami kręgosłupa lędźwiowego, osób otyłych oraz dla osób, które chcą mieć dodatkowe zajęcia ruchowe)
· Zajęcia z zakresu rekreacji ruchowej
· Profilaktyka zdrowotna
· Aktywność ruchowa adaptacyjna (zajęcia, w których uczymy osoby niepełnosprawne – osoby po przerwaniu rdzenia kręgowego: tetraplegicy, paraplegicy oraz osoby z innymi schorzeniami, pływania sposobami pływackimi)
Wskazania
· Choroby wieku dziecięcego
§ Zaburzenia rozwoju - woda z jednej strony daje przyjemność, a z drugie nakazuje kontrolować pozycję głowy, jej prawidłowe utrzymanie
§ Zespoły genetyczne (dziecko z zespołem Downa jest dzieckiem dosyć łatwo poddającym się procesowi nauki pływania)
§ Wady postawy (nie jest prawdą, że pływanie w wodzie dla każdego dziecka jest korekcyjne; woda jest dobra, jako metoda profilaktyczna; jedyna wadą postawy, w której można stosować leczenie ruchem w wodzie jest klatka piersiowa szewska)
§ Niepełnosprawność narządu ruchu (np. po urazach – stany po skręceniach, zwichnięciach, złamaniach, stany po zabiegach chirurgicznych)
§ Choroby nerwowo-mięśniowe (np. dystrofia Düchenna)
§ Mózgowe porażenie dziecięce (w każdej odsłonie; każde dziecko z MPD można zakwalifikować do terapii w wodzie; zmniejsza się sztywność mięśniowa)
· Osoby dorosłe
§ Neurologia (udary, amputacje, paraplegia i tetraplegia, stwardnienie rozsiane, choroby układu pozapiramidowego, zespoły bólowe, podwyższone napięcie mięśniowe, uszkodzenie nerwów obwodowych)
§ Ortopedia (stany po urazach, po złamaniach, amputacje, zmiany zwyrodnieniowe)
· Choroby układu krążenia (choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, okres rekonwalescencji po zawale mięśnia sercowego)
· Choroby układu oddechowego (astma oskrzelowa)
· Choroby reumatyczne (ZZSK, RZS) – tutaj zaleca się pływanie stylem klasycznym, ponieważ on lordotyzuje
· Choroby związane z przemianą materii (otyłość) – aktywna praca w wodzie
· Niepełnosprawność sensoryczna: osoby niewidome, niesłyszące
· Niepełnosprawność intelektualna – uczenie bezpiecznego funkcjonowania nad wodą
· Choroby wieku późnego – wczesne stadium choroby Alzheimera, wczesne stadium demencji
· Choroby psychiatryczne – zawsze wtedy, gdy nie ma innych przeciwwskazan
Przeciwwskazania
· Otwarte rany, owrzodzenia troficzne, świeże rany pooperacyjne
· Uczulenia
· Hydrofobia
· Epilepsja – zapewnienie dziecku bezpieczeństwa 1/1 przez osobę, która natychmiast potrafi pomóc
· W przypadku zajęć grupowych:
dodatkowo przeciwwskazaniem może być brak kontroli nad zachowaniem (np.: autyzm, niepełnosprawność intelektualna)
Topienie – przy zawale mięśnia sercowego.
Tonięcie – podczas, gdy nie umie pływać.
Zalety środowiska wodnego
· Temperatura
Do zajęć sportowo-rekreacyjnych → 27-30°C
Do zajęć rehabilitacyjnych → 34°C, pacjenci reumatologiczni 32°C
Do zajęć indywidualnych → 34°C (temperatura komfortu cieplnego)
· Ciśnienie hydrostatyczne
Przede wszystkim wpływa na redukcje obrzęków, poprawia krążenie obwodowe zwłaszcza w okolicy kończyn dolnych
Na poziomie 1m wynosi ono 0,1 atm
· Odciążenie
W przypadku chorób zwyrodnieniowych
Podwyższone napięcie mięśniowe
Dolegliwości bólowe
· Opór
Im większa prędkość poruszania ciała w wodzie, tym większy opór
Opór wzrasta do kwadratu prędkości
Opór zwiększa płaszczyzna natarcia na wodę
· Turbulencja
Zjawisko wirowania wody
Pęd wody uzyskany mechanicznie, ręką terapeuty, przez inne osoby (w czasie zajęć grupowych)
· Atrakcja z uczestnictwa w zajęciach
Zasady prowadzenia zajęć:
· Przed przystąpieniem di właściwej nauki pływania trzeba stosować ćwiczenia oswajające z wodą by zneutralizować lęki i obawy przed „obcym” środowiskiem. Nie da się wyegzekwować…
· Nie można nauczyć prawidłowego pływania bez przyjęcia właściwej pozycji w leżeniu na plechach
· Ciało powinno być uczone równolegle do lustra wody, co ułatwia poruszanie się.
· Należy wyegzekwować prawidłowe ustawienie głowy, opanować strach przed kontaktem wody z twarzą, nauczyć oddechu do wody
· Należy pozwolić osobie leżącej na wodzie poczuć zjawisko unoszenia na wodzie
· Częstym błędem jest „noszenie” nad powierzchnia wody
· Ważne jest, aby terapeuta pozwolił wodzie ma przekazanie osobie podjętej terapią swoje właściwości
Halliwick
· Jedna z metod nauki pływania i terapii w wodzie dla osób w każdym wieku, zarówno dla niepełnosprawnych, jak i dla zdrowych.
· Głównym celem tej metody jest nauczenie bezpiecznego i swobodnego poruszania się i przebywania w wodzie, co osiąga się poprzez nauczenie kontrolowania ruchów głowy, oddychania i utrzymywania równowagi w wodzie.
· Utrzymanie równowagi w wodzie wymaga przystosowania się do zmian mechanicznych zachodzących w tym środowisku
· Adaptacja jest wynikiem procesu nauki umiejętności psychosensorycznych i motorycznych
· Proces ten umożliwia opanowanie zdolności utrzymania równowagi w niestabilnym środowisku. Po uzyskaniu równowagi (stabilności) można rozpocząć kontrolowanych ruch, który zapewnia niezależność osoby niepełnosprawnej w środowisku wodnym.
· Zadaniem koncepcji Halliwick jest umożliwienie uczestnikowi osiągnięcia maksymalnej niezależności zarówno w wodzie, jak i na lądzie. Podstawową czynnością w nauce opanowania pływania jest równowaga. Równowaga zależy od kształtu i gęstości ciała. Pływak, zwłaszcza ze schorzeniami neurologicznymi, może wymagać…
· Nie używa się pomocy wypornościowych, ponieważ sprzyjają uzależnieniu, które może znacznie zahamować dążenie do niezależności w wodzie.
· Założenia Halliwick
· Każdy jest pływakiem!
· Pływanie to środek do osiągnięcia niezależności, nie cel sam w sobie.
· Równowaga zależy głównie od kształtu i gęstości ciała.
· Najważniejsze jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia i asekuracji.
· Większość zajęć wymaga indywidualnej pracy instruktor-pływak.
· Ogranicza się używanie pomocy wypornościowych.
· Pacjent aktywnie uczestniczy we wszystkich zajęciach.
· Założenia tej metody odnoszą się nie tylko do technicznej strony nauki pływania, ale tez do aspektów psychologicznych i społecznych.
Założenia do prowadzenia zajęć w wodze:
· Początkowo uczymy „radości w wodzie”
· Nie używa się pomocy do pływania, ponieważ:
· Pomoce często powodują, że twarz nie ma styczności z wodą, a w związku z tym kontrola oddychania jest niedostatecznie doskonalona.
· Utrzymując głowę w górze prowadza do nauki utrzymywania nieprawidłowej pozycji ciała, ewentualnie do słabej techniki pływania.
· Pomoce uniemożliwiają (hamują) uczenie i doskonalenie pewnych umiejętności, tj. np. zanurzenie, obroty i kontrolę balansu.
· Pomoce nie kompensują asymetrii i bardziej komplikują problemy związane z nauką kontroli niechcianych ruchów rotacyjnych.
· Pomoce mogą prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa i do zbyt dużego zaufania.
· Pomoce mogą być niebezpieczne. Mogą zatrzymać ludzi pod woda. Mogą także wymknąć się, złamać lub przebić
· Pomoce nie p...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]