Ewidencja kosztów według rodzajów, Rachunek kosztów
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ewidencja kosztów według rodzajów
Koszty w układzie rodzajowym ewidencjonowane są na kontach zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”. Konta te ujmują wszystkie koszty powstające w jednostce gospodarczej w związku z zaopatrzeniem, produkcją i sprzedażą wyrobów i usług, jak również zarządzaniem przedsiębiorstwem w danym okresie sprawozdawczym. Na kontach układu rodzajowego nie księguje się przede wszystkim:
· pozostałych kosztów operacyjnych (np. kosztów spowodowanych likwidacją lub sprzedażą środków trwałych),
· kosztów operacji finansowych (np. odsetek od pożyczek i kredytów, ujemnych różnic kursowych),
· kosztów środków trwałych w budowie,
· kosztów pokrywanych z funduszy specjalnych,
· kosztów usuwania skutków zdarzeń losowych.
Do ewidencji kosztów w zespole 4 służą następujące konta: Amortyzacja, Zużycie materiałów i energii, Usługi obce, Podatki i opłaty, Wynagrodzenia, Pozostałe koszty rodzajowe.
Konto „Amortyzacja”
Na koncie tym ujmuje się amortyzację środków trwałych oraz podlegających amortyzowaniu wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w obcych środkach trwałych itp., a także amortyzację nieruchomości (budynków i budowli) wybudowanych na cudzym gruncie, amortyzację obcych środków trwałych otrzymanych do użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy i leasingu, z których wynika prawo ich zakupu przez najemcę, dzierżawcę lub leasingobiorcę za ustaloną tymi umowami cenę. Konto to obciąża również amortyzację obcych środków trwałych otrzymanych do użytkowania według innych umów oraz amortyzację środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych służących działalności socjalnej. Natomiast na koncie tym nie ujmuje się odpisów aktualizujących wartość środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, które obciążają „Pozostałe koszty rodzajowe”.
Konto „Zużycie materiałów i energii”
Na koncie tym ewidencjonuje się koszty zużytych w jednostce:
· materiałów podstawowych, czyli surowców materiałów, półfabrykatów i wyrobów obcej produkcji, które służą do uzupełnienia wyrobów własnej produkcji,
· materiałów pomocniczych, które są zużywane przy wytwarzaniu wyrobów i usług oraz na cele utrzymania ruchu,
· opakowań bezpośrednich,
· materiałów wykorzystywanych do pakowania sprzedanych towarów i wyrobów,
· materiałów budowlanych, technicznych i części zapasowych,
· materiałów gospodarczych, biurowych, reklamowych itp.,
· paliw płynnych, stałych i gazowych,
· materiałów wielokrotnego użycia oraz wyposażenia,
· zakupu książek, wydawnictw, druków itp.,
· obcej energii elektrycznej, cieplnej, wody, sprężonego powietrza itp. Do celów technologicznych, energetycznych i gospodarczych zwykłej działalności operacyjnej.
Ponadto konto to ujmuje także zużycie wytworzonych we własnym zakresie wartość materiałów, jeżeli są one magazynowane z materiałami produkcji obcej oraz wartość zakupów materiałów nie przechodzących przez magazyn i bezpośrednio zaliczonych w koszty (np. materiały biurowe, kreślarskie, druki, książki i czasopisma, kalendarze itp.).
Zaliczane do kosztów równowartości zakupu tych materiałów powinno być oparte na dowodach, które zawierają informacje o zużyciu, podpisy zużywających materiały oraz podpisy osób nadzorujących to zużycie itp.
Stosowana do konta „Zużycie materiałów i energii” ewidencja analityczna umożliwia wyszczególnienie zużycia według grup materiałów, tj. materiałów podstawowych, pomocniczych i odpadów oraz energii.
Konto „Usługi obce”
Konto „Usługi obce” obejmuje różnego rodzaju usługi świadczone przez inne jednostki gospodarcze lub osoby fizyczne, które prowadzą działalność gospodarczą, opłacone gotówką, wekslami, czekami itp. Zalicza się do nich przede wszystkim:
· obróbkę obcą, czyli koszty świadczonych przez obce jednostki gospodarcze usług i robót takich jak obróbka termiczna, szlifowanie, farbowanie,
· usługi transportowe, do których zalicza się koszty związane z transportem i spedycją przy zakupie materiałów i towarów, ze sprzedażą produktów, z przewozami obcymi wewnątrz przedsiębiorstwa itp.,
· usługi remontowo-konserwacyjne składników przedsiębiorstwa,
· usługi komunalne i porządkowe np. kominiarskie,
· usługi pocztowe i telekomunikacyjne,
· usługi bankowe, finansowe, maklerskie i związane z zarządzaniem funduszami powierniczymi itp.,
· usługi dotyczące gospodarki rolnej i leśnej, czyli usługi agrotechniczne, sanitarno-weterynaryjne itp.,
· usługi w zakresie ochrony zdrowia,
· usługi najmu sprzętu, lokali, czyli koszty najmu i dzierżawy.
Konto „Usługi obce” nie obejmuje:
· kosztów stanowiących „Pozostałe koszty operacyjne”,
· kosztów likwidacji środków trwałych,
· kosztów o charakterze kar, np. za odwołanie przetrzymywanego taboru, niewykorzystanie lub niezaładowanie wagonów lub innych środków transportowych.
Z powodu różnorodności usług obcych można prowadzić również ewidencję analityczną, która uwzględnia podział na:
· obróbkę obcą,
· usługi transportowe,
· usługi remontowe,
· usługi łączności,
· inne usługi obce.
Konto „Podatki i opłaty”
Na koncie tym ujmowane są wszelkiego rodzaju podatki i opłaty płacone przez przedsiębiorstwo, które obciążają jego działalność. Zalicza się tu :
· podatek od nieruchomości,
· podatek gruntowy,
· podatek od środków transportu,
· opłaty skarbowe, notarialne,
· opłaty administracyjne,
· wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON),
· opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,
· podatek VAT należny od zużytych towarów, materiałów, usług i wyrobów własnych na cele reklamy i reprezentacji,
· podatek VAT naliczony, który nie podlega zwrotowi ani odliczeniu od podatku należnego,
· podatek importowy, cło,
· podatek akcyzowy od sprzedaży.
Konto „Wynagrodzenia”„Wynagrodzenia” są pozycją układu rodzajowego kosztów, która obejmuje wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze wypłacanych lub wydawanych przez przedsiębiorstwo pracownikom bądź innym osobom fizycznym, w charakterze wynagrodzenia za wykonaną na jego rzecz pracę bez względu na charakter stosunku pracy.
Pod względem rodzaju zawieranej umowy o pracę wynagrodzenia dzieli się na:
· osobowe,
· bezosobowe,
· agencyjno-prowizyjne,
· honoraria.
Konto to nie obejmuje premii, nagród i wynagrodzeń, które są wypłacane ze środków funduszy specjalnych, a także z zysku (po opłaceniu podatku dochodowego oraz z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach.
Konto „Świadczenia na rzecz pracowników”
Na koncie tym aktualnie ewidencjonuje się grupę składek na:
· ubezpieczenia społeczne,
· Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
· odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.
Przedsiębiorstwo może jednak ujmować na tym koncie koszty innych świadczeń na rzecz pracowników, tj.:
· dopłaty do biletów miesięcznych pracowników,
· koszty szkolenia i dokształcania pracowników,
· koszty posiłków,
· koszty związane z wyposażeniem pracowników (odzież, obuwie robocze i ochronne itp.) oraz inne koszty BHP,
· pozostałe nieodpłatne świadczenia na rzecz pracowników.
Konto „Pozostałe koszty rodzajowe”
Konto „Pozostałe koszty rodzajowe” obejmuje wszystkie koszty, które nie są ewidencjonowane na innych kontach zespołu 4. są to w szczególności:
· koszty ubezpieczeń rzeczowych,
· koszty racjonalizacji i wynalazczości,
· koszty nie zaliczane do wynagrodzeń (np. stypendia),
· ekwiwalent za zużyte narzędzia, materiały będące własnością wykonawcy,
· inne koszty nie zaliczone do innych wymienionych rodzajów.
Umorzenie Amortyzacja
Zużycie materiałów
Materiały i energii
Rozliczenie zakupu Usługi obce
Rozrachunki
publiczno-prawne Podatki i opłaty
Rozrachunki
z tytułu wynagrodzeń Wynagrodzenia
Świadczenia na rzecz
Różne konta pracowników
Pozostałe koszty
Różne konta rodzajowe
Konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych”
W zespole 4 istniej również, oprócz kosztów rodzajowych, konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych”. Konto to ma zastosowanie pełne lub ograniczone wtedy, gdy koszty w przedsiębiorstwie są ujmowane:
· na kontach zespołu 4 („Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”) oraz zespołu 5 („Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”) – pełne,
· tylko na kontach zespołu 4 („Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”) – ograniczone.
W niniejszej pracy konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych” będzie funkcjonowało w pełni, a więc w tym wypadku konto to służy do przeniesienia:
· kosztów prostych zaewidencjonowanych w zespole 4 („Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”) na poszczególne konta w zespole 5 („Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”),
· zaewidencjonowanych w zespole 4 kosztów prostych w części dotyczących przyszłych okresów na konto „Rozliczenie międzyokresowe kosztów”, które ujęte jest w zespole 6 („Produkty i rozliczenia międzyokresowe”).
3
Rozliczenie kosztów
Umorzenie Amortyzacja rodzajowych Koszty produkcji
Sp.
...