Źródło historyczne według Z.Wojtkowiaka, Konspekty i recenzje historyczne, Konspekty
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ŹRÓDŁO HISTORYCZNE WEDŁUG DR HAB. ZBYSŁAWA WOJTKOWIAKA
Źródło historyczne to każdy wytwór przeszłej rzeczywistości. Można je sklasyfikować według podziału prof.zw.dr hab. Gerarda Labudy na źródła:
- ergotechniczne
- socjotechniczne
- psychotechniczne
Przykład bitwy pod Grunwaldem:
- na pytanie zadane respondentom o źródła wiedzy na temat bitwy rozegranej 15.07. 1410 roku odpowiadano: kronikę Długosza, podręcznik, monografie historyczne, powieść 'Krzyżacy', obraz Matejki, film A.Forda.
- oprócz J.Długosza, wszystkie przekazy są źródłami historycznymi, ale nie w odniesieniu do faktu historycznego, jakim był Grunwald 1410.
W badaniu źródła historycznego historyk posługuje się krytyką:
- zewnętrzną- ustala autentyczność źródła
- zewnętrzną- ustala wiarygodność źródła
Źródło autentyczne- to źródło, które jest tym, za które się podaje; może być niewiarygodne.
Autentyczność można wykazać przez prawidłowe oznaczenie jak procesu ( źródła ) powstawania w czasie i przestrzeni. Krytyka zewnętrzna ustala autorstwo źródła, czas powstania, miejsce sporządzenia; ustala autentyczność tekstu ( ustalenie relacji między dostępnym nam tekstem a pierwowzorem ), ustala autentyczność treści ( ustalenie relacji między zamysłem autora a zrealizowanym przez niego obrazem ).
Wiarygodność- zadaniem ocena zgodności relacji nam dostępnej ze stanem faktycznym z przeszłości. Zakładamy prawdomówność każdego, gdy brakuje motywacji, by relację swoją miał modelować czyli zakłamać.
Czynniki dające konkluzję o wiarygodności źródła:
- autor- nie musi to być konkretna osoba, lecz także środowisko, w jakim źródło powstało
- miejsce- nie musi być konkretne, może to być krąg kulturowy, w którym uformowano źródło
- czas
Rozpoznanie czynników daje wnioskowanie o motywach sporządzenia źródła, co rzutuje na konkluzję o jego wiarygodności.
Bibliografia
Zbysław Wojtkowiak, Nauki pomocnicze historii najnowszej. Źródła narracyjna., Poznań 2001.
... [ Pobierz całość w formacie PDF ]