Ćwiczenia oparte o zastępcze sprzężenie zwrotne,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ćwiczenia oparte o zastępcze sprzężenie zwrotne
I. Przykłady ćwiczeń opartych o ZSZ z wykorzystaniem odruchów proprioceptywnych mięśniowych i skórnych:
1. Stanie tyłem do ściany, pięty, pośladki, plecy i głowa dotykają ściany. Krok do przodu, próba samodzielnego stania. Po chwili powrót do pozycji wyjściowej (p.w.) i tak powtarzamy kilka razy.
2. Leżenie przodem, ramiona wyprostowane, nogi złączone – obrót ciała w lewo (lub w prawo) o 360° – bez udziału rąk i nóg. To samo w drugą stronę.
3. Leżenie tyÅ‚em o nogach ugiÄ™tych, kontrola wielkoÅ›ci wygiÄ™cia lorÂdotycznego przez podÅ‚ożenie rÄ™ki pod okolice lÄ™dźwiowe krÄ™gosÅ‚upa. Przy prawidÅ‚owym uksztaÅ‚towaniu tej krzywizny krÄ™gosÅ‚up prawie przylega do podÅ‚oża.
4. Leżenie tyłem o nogach prostych, ramiona wzdłuż tułowia. Wskazane jest naprzemienne stosowanie ćwiczenia I-3 i I-4.
5. W zabawie na przykÅ‚ad „berek sÅ‚upek“ po biegu przyjÄ™cie poprawÂnej postawy ze skurczem pionowym ramion (brzuch wciÄ…gniÄ™ty, Å‚opatki zÅ‚Ä…czone).
6. W marszu wspiÄ™cie na palce stóp z próbÄ… dotkniÄ™cia czubkiem gÅ‚oÂwy zawieszonego u góry przedmiotu; woreczka, balonika itp.
7. Stanie z książką, woreczkiem lub ciężką piłką na głowie. Opisany powyżej efekt odruchu prawidłowej postawy ciała osiągnąć można na drodze treningu wytrzymałościowego mięśni posturalnych z wykorzystaniem antygrawitacyjnego korektora postawy ciała.
8. W staniu lub w siadzie, należy obciążyć gÅ‚owÄ™ i krÄ™gosÅ‚up (osiowo) i utrzymać skorygowanÄ… postawÄ™ przez kilkanaÅ›cie sekund. Ćwiczenie to powtarzamy po 10 razy w seriach 3 – 4. Zastosowanie mikrowyÅ‚Ä…cznika poÅ‚Ä…czonego w obwodzie elektrycznym z sygnalizatorem akustycznym lub optycznym informuje ćwiczÄ…cego o postawie ciaÅ‚a. PrzyjÄ™cie nieprawidÅ‚owej postawy jest sygÂnalizowane akustycznie, optycznie lub obydwoma sposobami jednoÂczeÅ›nie na skutek wÅ‚Ä…czenia siÄ™ mikrowyÅ‚Ä…cznika.
9. Zaleca się także wykorzystanie tzw. gorsetu przylepcowego. Polega to na naklejeniu plastra od kości krzyżowej w górę wzdłuż kręgosłupa. Dodatkowo zaleca się także plaster łączący krawędzie przyśrodkowe łopatek. W ten sposób wykorzystujemy odruch skórny, który bez przerwy sygnalizuje konieczność prostego trzymania się poprzez czynną pracę mięśni posturalnych.
II. Przykłady ćwiczeń opartych o ZSZ z wykorzystaniem odruchów błędnikowych.
1. Klęk podparty, uniesienie lewego ramienia w przód i prawej nogi w tył, wytrzymanie i powrót do pozycji wyjściowej, to samo wykonać prawą ręką lewą nogą.
2. Jak wyżej z równoczesnym uniesieniem jednoimiennej ręki i nogi, i tak na zmianę lewa – prawa.
3. W zabawie na przykład „berek żuraw“ przyjęcie na kilka sekund pozycji stania na jednej nodze z różnym ułożeniem ramion.
4. Przejście po lasce gimnastycznej ułożonej na miękkim podłożu krokiem „stopa za stopą“ z ramionami w bok.
5. Przejście po listewce odwróconej ławeczki gimnastycznej (lub równoważni) połączone z ruchami ramion lub ćwiczeniami z przyborem (obręcz, piłka itp.).
6. W staniu z postawy zasadniczej wychylenie tułowia w przód, w obronie przed upadkiem głęboki wykrok jedną nogą w przód (wypad).
7. Po trzech małych podskokach w miejscu wysoki podskok połączony z obrotem ciała w powietrzu i zeskok z miękkim lądowaniem. Ruch obrotowy ciała wspomagany zamachową pracą ramion.
8. Ćwiczenie w parach: jeden z pary, z postawy zasadniczej wykonuje opad ciała w przód, partner przyjmuje ciężar jego ciała na siebie i ramionami prostuje – go do pozycji pionowej. To samo ćwiczenie można wykonać w trójkach, wtedy środkowy: raz wykonuje opad w przód raz w tył. Ćwiczenie to ze względu na stopień trudności zalecane jest dla dzieci starszych.
III. Przykłady ćwiczeń opartych o ZSZ z wykorzystaniem receptora optycznego
1. Stanie tyłem do ściany z zamkniętymi oczami – krok w przód i utrzymanie przez chwilę prawidłowej postawy ciała. Otwarcie oczu i kontrola poprawności wykonania zadania.
2. Stanie przodem do Å›ciany z zamkniÄ™tymi oczami, krok w tyÅ‚ i utrzyÂmanie przez kilka sekund prawidÅ‚owej postawy. Otwarcie oczu i kontrola poprawnoÅ›ci wykonania zadania.
3. Stanie przed lustrem (przodem), nauka przyjmowania prawidÅ‚owej postawy. GÅ‚owa i szyja wyciÄ…gniÄ™te w górÄ™, barki uÅ‚ożone symetÂrycznie i cofniÄ™te, Å‚opatki i poÅ›ladki Å›ciÄ…gniÄ™te, brzuch wciÄ…gniÄ™ty. W staniu bokiem do lustra przeprowadzamy korekcjÄ™ odÂcinka lÄ™dźwiowego krÄ™gosÅ‚upa, a także gÅ‚owy, barków, Å‚opatek i brzucha.
4. Tam gdzie byÅ‚oby to możliwe stosujemy w praktyce zamiast lustra telewizjÄ™ przewodowÄ…. Idea tego rodzaju ćwiczeÅ„ polega na przedÂstawieniu dziecku z wadliwÄ… pustawÄ… jego sylwetki widzianej od tylu. ĆwiczÄ…cy znajduje siÄ™ tu miÄ™dzy kamerÄ… telewizyjnÄ…, a monitorem zwrócony twarzÄ… do monitora.
Asymetryczne ustawienie barków i Å‚opatek, a także widoczne na ekranie wygiÄ™cia krÄ™gosÅ‚upa, korygowane sÄ… czynnie w ciÄ…gu kilkunastominutowego seansu. Korekcja powinna być taka, by wyrówÂnanie linii krÄ™gosÅ‚upa zbiegÅ‚o siÄ™ z równoczesnym prawidÅ‚owym ustawieniem gÅ‚owy, barków i Å‚opatek.
Dodatkowym wskaźnikiem jest zakÅ‚adana na obiektyw przeźroczysÂta maskownica zaopatrzona w ukÅ‚ad linii pionowych i poziomych, uÅ‚atwiajÄ…cych orientacjÄ™ poszczególnych odcinków ciaÅ‚a wzglÄ™dem tych linii.
Wykorzystanie opisanego sposobu wzmacniania sprzężenia zwrotnego szczególnie zalecane jest przy bocznych skrzywieniach krÄ™gosÅ‚upa nieÂwielkiego stopnia.
Uzupełniając te informację trzeba jednak dodać, że metody opartej o zastępcze sprzężenie zwrotne. Nie należy stosować zamiast innych ćwiczeń, lecz powinna ona uzupełnienie kompleksowego programu postępowania wyrównawczo – korekcyjnego, przede wszystkim dla dzieci i młodzieży z nie utrwalonymi jeszcze wadami postawy.
Â
[ Pobierz całość w formacie PDF ]